"NA GURUSZKACH" W DRAWSKU
Na niewielkim piaszczystym wzniesieniu, położonym 45,4 m n. p. m., na południowy wschód od zabudowań wsi Drawsko oraz na południe od drogi prowadzącej z Drawska przez Drawski Młyn do Wielenia, zlokalizowane zostało cmentarzysko wielokulturowe, użytkowane w przeszłości przez społeczności kultury łużyckiej z okresu wpływów rzymskich oraz okresu nowożytnego (XVII w.).
Stanowisko w Drawsku zostało odkryte przypadkowo w sierpniu 1929 roku podczas prac rolnych na polu uprawnym należącym do państwa Gisiów. Jeszcze tego samego roku w listopadzie, z ramienia Państwowego Urzędu Konserwatorskiego w Poznaniu, Zygmunt Zakrzewski przeprowadził badania wykopaliskowe. Odkrył wówczas kilkadziesiąt grobów kultury łużyckiej datowanych na IV-V okres epoki brązu (tj. 1100-750 r. p.n.e.). Większość tych grobów została zniszczona przez młodsze pochówki szkieletowe z cmentarzyska funkcjonującego tutaj w XVII wieku. Kolejne badania wykopaliskowe podjęto w 2003 roku oraz od 2008 do 2012 roku.
Od 2 lipca br. archeolodzy i antropolodzy pod kierownictwem Elżbiety Gajda, archeologa z Muzeum Ziemi Czarnkowskiej, prowadzą badania wykopaliskowe na cmentarzysku wielokulturowym w Drawsku. Na podstawie odkrytych zabytków archeologicznych próbują tworzyć dawne dzieje społeczności drawskiej. Fragmenty zniszczonych naczyń ceramicznych, zabytki metalowe, kamienne konstrukcje grobów, monety stanowią materialne pozostałości po człowieku i przybliżają nam historię miejsca, w którym żył. Miejsca tajemniczego, gdyż jak podkreśla archeolog Elżbieta Gajda "wśród normalnych pochówków szkieletowych z okresu nowożytnego, znajdują się atypowe, posiadające cechy antywampiryczne". Miejmy nadzieję, że dalsze badania rozwieją wszelkie wątpliwości, a przede wszystkim rozszerzą wiedzę na temat chowania zmarłych w pradziejach i czasach nowożytnych.
Archeologia to nie tylko odkrywanie materialnych śladów działalności człowieka, który żył w przeszłości czy też przysłowiowa "zabawa ze szpachelką", ale także ciężka praca fizyczna oraz pełna dokumentacja z przeprowadzonych wykopalisk, eksploracja obiektów archeologicznych i grobów, a także konserwacja odkrytych zabytków archeologicznych. Dzięki dokładnej pracy archeologów dzieła rąk pradziejowych ludzi przetrwają w swej autentycznej formie, a pozyskana dokumentacja będzie stanowić niezastąpione źródło wiedzy na temat tego miejsca dla przyszłych pokoleń, o ile następne pokolenia zadbają o pamięć takich miejsc...
Romka Czekała, Elżbieta Gajda