POZNAJ GRZYBY - UNIKNIESZ ZATRUCIA


"Grzybów było w bród. Chłopcy biorą krasnolice, Tyle w pieśniach litewskich sławione lisice (...), Panienki za wysmukłym gonią borowikiem, Którego pieśń nazywa grzybów pułkownikiem. Wszyscy dybią na rydza; ten wzrostem skromniejszy I mniej sławny w piosenkach, za to najsmaczniejszy, Czy świeży, czy solony, czy jesiennej pory, Czy zimą. Ale Wojski zbierał muchomory".

Powyższy fragment jest jednym z bardziej znanych opisów natury zawartym w dziele Adama Mickiewicza pt. "Pan Tadeusz", gdzie grzybobranie zostało podniesione do rangi rytuału. Również obecnie dla części z nas wycieczka z koszykiem do lasu stała się coroczną normą. Mimo powtarzanych ostrzeżeń, każdego roku dochodzi do ciężkich zatruć grzybami. Ich przyczyną nie muszą być wcale śmiertelnie niebezpieczne muchomory - sromotnikowy, jadowity czy wiosenny. Niemal każda rodzina grzybów ma swoich trujących przedstawicieli. Przed groźnymi lub śmiertelnymi zatruciami można się jednak uchronić. Edukację w tym zakresie podjęto w dniach 17-18 września 2014 r. w Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Czarnkowie. Na "grzybobranie" zorganizowane w formie wystawy grzybów zostały zaproszone dzieci z przedszkoli i szkół podstawowych naszego powiatu, działając zgodnie z zasadą, że czegoś Jaś się nie nauczy, tego Jan nie będzie umiał. Ponad 30 gatunków grzybów, mech, liście i inne elementy lasu zgromadzono w jednym z pomieszczeń, aby w najbardziej obrazowy sposób przybliżyć najmłodszym powyższą tematykę. Około 200 przedszkolaków i uczniów mogło dokładnie przyjrzeć się grzybom w naturalnej postaci, a nie jak do tej pory na zdjęciach w atlasie. Wśród "darów lasu" wystąpiły gatunki jadalne, niejadalne i trujące pogrupowane pod kątem podobieństwa zewnętrznego, dokładnie oznaczone tabliczką ze zdjęciem i nazwą. W czasie spotkania Donata Madaj - grzyboznawca z Sekcji Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku opowiadała o różnych rodzajach grzybów, ich budowie, cechach identyfikujących najważniejsze grzyby jadalne i podobne, często z nimi mylone trujące odpowiedniki, zasadach zbierania grzybów, ich znaczeniu w ekosystemie, a także uczyła zwiedzających, jak rozpoznawać poszczególne gatunki grzybów. Najmłodsi chętnie uczestniczyli w tematycznych zgadywankach słownych oraz dokonywali podziału grzybów na jadalne i niejadalne poprzez umieszczenie danego obrazka we właściwym koszyku. Przedstawiciel PSSE w Czarnkowie poinformował również o tym, że dzieci do około 10-go roku życia nie powinny spożywać grzybów.
Choć zbieranie może się wydać bardzo proste, ostrzegamy przed trującymi grzybami. Niektóre z nich wyglądają bardzo podobnie do tych jadalnych. Z wystawą zapoznały się głównie dzieci, jednakże z porad mogą skorzystać osoby dorosłe. Grzyboznawca Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Czarnkowie udziela konsultacji od poniedziałku do piątku w godzinach od 7.30 do 9.30. Porady są darmowe.
Pamiętajmy, że zatrucia grzybami możemy uniknąć, jeżeli zachowamy rozwagę i będziemy zbierać tylko gatunki dobrze nam znane; ze ściółki będziemy wyjmować całe owocniki, zwracając również uwagę na trzon, który zawiera ważne charakterystyczne cechy umożliwiające odróżnienie gatunków trujących od jadalnych; nie będziemy zbierać małych grzybów, u których nie wykształciły się jeszcze cechy danego gatunku; będziemy pamiętać, że większość grzybów trujących to grzyby blaszkowe, a muchomory mają blaszki białe; nie będziemy zbierać olszówek i innych grzybów szkodliwych dla zdrowia, powodujących zaburzenia żołądkowo - jelitowe; będziemy zbierać grzyby do przewiewnych koszy lub łubianek, nigdy do plastikowych woreczków, gdyż ulegają zaparzeniu, w wyniku czego powstają w nich substancje trujące; nie będziemy przechowywać potraw z grzybów dłużej niż jeden dzień - nawet w lodówce, pamiętając, że ulegają szybkiemu zepsuciu i powstają w nich substancje trujące.
Celina Mikołajewska
Powiatowa Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna w Czarnkowie

Redakcja Czarnkow.INFO: 64-700 Czarnków, os. Parkowe 21/37, tel/fax 600 545 261, czarnkow.info@onet.pl
© Marcin MaÅ‚ecki Jacek Dutkiewicz 2004-2024. Wszelkie prawa zastrzeżone.